Beperking van het aantal vennootschapsvormen

In de trend van de vereenvoudiging van het Belgische vennootschapsrecht, legt het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) een sterke sanering op in het aantal vennootschapsvormen.

Voortaan zal elke vennootschap de vorm aannemen van:

1. een maatschap (of indien zij rechtspersoonlijkheid verkrijgt, van een vennootschap onder firma (VOF/SNC) of commanditaire vennootschap (CommV/SComm));
2. een naamloze vennootschap (NV/SA);
3. (een besloten vennootschap (BV/SRL); of
4. een coöperatieve vennootschap (CV/SC).

Daarnaast zullen de volgende Europese vennootschapsvormen ook blijven bestaan, zijnde

1. de Europese vennootschap (SE)
2. de Europese coöperatieve vennootschap (SCE) en
3. het Europees economisch samenwerkingsverband (EESV/GEIE).

Bijgevolg worden een aantal van de huidige vennootschapsvormen geschrapt. Het gaat om de volgende rechtsvormen:

1. de stille vennootschap (SV/SI),
2. de tijdelijke vennootschap (TV/SM),
3. de coöperatieve vennootschap met onbeperkte aansprakelijkheid (CVOA/SCRI),
4. de landbouwvennootschap (LV/S.Agr.),
5. de commanditaire vennootschap op aandelen (Comm.VA/SCA) en
6. het economisch samenwerkingsverband (ESV/GIE).

Ook de kwalificatie als eenpersoons- en starters-BVBA (EBVBA/SPRLU; S-BVBA/S-SPRL) en vennootschap met sociaal oogmerk (VSO/SFS) wordt vervangen door nieuwe regels.

In de praktijk wordt het snoeien in de vennootschapsvormen, ofwel de vereenvoudiging van het aantal vormen, opgevangen door de flexibiliteit die in de overblijvende rechtsvormen is voorzien. Quasi alle huidige vennootschapsvormen zullen gereconstrueerd kunnen worden in de vier basisvormen.

De maatschap, als enige personenvennootschap, zal extra mogelijkheden hebben om naar eigen behoeftes de vennootschap te moduleren. De maatschap kan worden opgericht met duurzaam of tijdelijk karakter (cfr. de tijdelijke vennootschap), kan stille vennoten hebben (cfr. de stille vennootschap) en kan onder bepaalde vormvoorwaarden (onvolkomen) rechtspersoonlijkheid verwerven waarbij zij alsdan als vennootschap onder firma (VOF/SNC) of de commanditaire vennootschap (CommV/SComm) door het leven zal gaan.

De NV, de BV en de CV die gekwalificeerd kunnen worden als de drie kapitaalvennootschappen, worden elk in hun eigenheid versterkt. De BV wordt dé vennootschapsvorm bij uitstek voor kleine en middelgrote ondernemingen, die de vrijheid zullen krijgen om aan de hand van een default-regeling de vennootschap naar eigen hand te regelen. Daarnaast is het de bedoeling dat de NV eerder zou worden gebruikt door grotere ondernemingen met een open kapitaalstructuur. Voor de CV grijpt men terug naar de oorspronkelijke coöperatieve gedachte. De ‘andere’ coöperatieve vennootschappen dienen zich om te vormen in een andere vennootschapsvorm.

Daarnaast voorziet het ontwerp WVV eveneens in de mogelijkheid tot de erkenning (i) voor vennootschappen met rechtspersoonlijkheid als bosgroepering (BV/GF), (ii) voor een vennootschap onder firma (VOFLO/SNCEA), commanditaire vennootschap (CommVLO/SCommVEA), besloten vennootschap (BVLO/SRLEA) of coöperatieve vennootschap als landbouwonderneming (CVLO/SCEA) en (iii) voor een coöperatieve vennootschap als sociale onderneming (CVSO/SCES) of een coöperatie (erkende CV/SC agréée).